Lijmen ; Het been
×
Lijmen ; Het been Lijmen ; Het been
Nederlands
2009
Volwassenen
Twee samenhangende romans over een meester-oplichter die ijdele zakenmensen 'lijmt' om reclame te maken in een niet bestaand Wereldtijdschrift

Leeswolf

Lijmen / Het Been, slechts een van Willem Elsschots vele meesterwerken, wordt in deze uitgave voorgelezen door de Nederlander en Amsterdamse burgemeester Job Cohen. Lijmen / Het Been vertelt het inmiddels overbekende verhaal van Laarmans, die zich door Boorman laat inpalmen om als medewerker van het Algemeen Wereldtijdschrift onschuldige zelfstandigen op te lichten door hen een groot aantal exemplaren van het magazine te laten bestellen bij wijze van reclame voor hun zaak. O.m. de uitvaartonderneming Korthals laat zich lijmen door Boorman, maar door een groot contract van honderdduizend bestelde tijdschriften met de liftenfirma Lauwereyssen haalt hij pas echt zijn slag thuis. Boorman maakt Laarmans zonder blikken of blozen medeplichtig aan deze wanpraktijken en laat hem al het vuile werk opknappen, maar krijgt last van gewetenswroeging als hij ontdekt dat mevrouw Lauwereyssen achtereenvolgens haar broer (medezaakvoerder van de firma), haar been en zelfs haar zaak zelf verliest. In 'Het Been' doet Boorman dan ook zijn uiterste best om de geleden schade van mevrouw Lauwereyssen te herstellen, maar de dame van eer doet alles om dat tegen te gaan. Het komt zover dat Boorman een rechtszaak tegen Lauwereyssen aanspant in de hoop haar het geld terug te kunnen geven. Elsschots roman uit de eerste helft van de twintigste eeuw blijft moeiteloos overeind anno 2009. Het hoogst originele uitgangspunt, dat de donkerste kantjes van de mens feilloos aan het licht weet te brengen, en de strakke, moderne taal en vertelstijl, geworteld in de Nieuwe Zakelijkheid, maken dit werk van Elsschot subliem en tot een klassieker in de Vlaamse literatuur, al moet het wel gezegd worden dat voor mij de verhalen Lijmen / Het Been beter tot hun recht komen in de papieren vorm, en dat ook de verfilming in een regie van Robbe De Hert zeker de moeite waard is. Job Cohen kwijt zich neutraal van zijn taak, en leest voor zonder veel poespas. [An-Sofie Bessemans]

NBD Biblion

Redactie
Integrale weergave van twee samenhangende romans*, oorspronkelijk verschenen in respectievelijk 1924 en 1938. Het zijn Elsschots bekendste boeken, door hemzelf in 1943 samengevoegd. Hij beschrijft de lotgevallen van de gewezen kantoorklerk Frans Laarmans, eerst als redacteur en later als directeur van het Algemeen Wereldtijdschrift. Laarman's leermeester is meester-oplichter Boorman die ijdele zakenmensen 'lijmt' om reclame te maken in een niet bestaand Wereldtijdschrift. Voorlezer is Job Cohen, die eerder De uitvreter en Het grijze kind las. Zelf vertelde hij in een lezing voor het Willem Elsschot Genootschap (De Standaard, 15-3-'9): '(...) Juist toen de kredietcrisis in alle hevigheid was losgebarsten, was ik het laatste stuk van Lijmen/Het Been aan het inspreken. Al voorlezende realiseerde ik mij de actualiteit van die tekst. (...) Elsschot lezen is in de eerste plaats een groot literair genoegen. Hij heeft een ongeëvenaarde ingetogen stijl en hij schrijft een virtuoos, strak en zakelijk proza. Tegelijkertijd moet je met regelmaat verschrikkelijk lachen (...)'.